Vrijdagavond verzamelden we ons in de hal van het Stedelijk Museum voor de twee rondleidingen. . De rondleiding voor de tenstoonstelling van graficus Wim Crouwel wordt verzorgd door Denise Ghering van het Stedelijk Museum. Architect Mels Crouwel, mede-oprichter van bureau Benthem Crouwel Architekten, belicht de nieuwbouw, die in 2012 werd afgerond en de functie van het kleurgebruik in het museum.
Eén gebouw met twee delen
Maar wij gaan direct het oude, historische gebouw binnen. Mels wijst op de witgeschilderde platen en stenen strips, die van modern materiaal gemaakt zijn, maar de uitstraling van de 19de eeuw hebben. Verder is er gebruik gemaakt van verf uit de vliegtuigindustrie, die wel duurder was, maar veel langer glanzend mooi blijft. De tentoonstellingsruimtes in het oorspronkelijke gebouw en in de uitbreiding hebben dezelfde uitstraling, zodat het de bezoeker niet opvalt dat hij van oud naar nieuw of omgekeerd loopt. Plafonds kunnen op verschillende wijze licht doorlaten, afhankelijk van wat de tentoonstelling nodig heeft: de koepels met lamellen, lichtdoorlatend witte doek, maar ook elektrische verlichting. Ook is overal een nieuwe houten vloer gelegd, die het oude karakteristieke, maar krakende visgraatparket vervangt. In het trapportaal wijst Mels erop dat het oude prentenkabinet verwijderd is, waardoor de majestueuze trap in volle omvang te zien is. Doordat alle voorzieningen in de plint onder de witte wanden zijn weggewerkt, ontstaat er een egale witte zaal, die de kustwerken alle ruimte geeft.
Crouwel de ontwerper
Na deze kennismaking met het gebouw, geven wij ons over aan een eerbetoon aan ontwerper Wim Crouwel (1928-2019), één van de kenmerkende grafische ontwerpers, die het stedelijk gehad heeft: Wim Crouwel. Voor het Stedelijk Museum was hij van 1963 tot 1985 verantwoordelijk voor alle grafische uitingen van het museum. Denise Ghering, zelf grafisch ontwerper, legt uit dat Crouwel, bijnaam Mr. Gridnik, het grid centraal stelde in zijn werk. Grid is een regelmatig raster van hulplijnen voor het positioneren en uitlijnen van grafische elementen. Het werk van Crouwel is direct herkenbaar, gepositioneerd naast werk van grafisch vormgevers van het Stedelijk zoals Willem Sandberg, Anthon Beeke, Experimental Jetset, Mevis & van Deursen, die in de eerste zaal van de tentoonstelling te zien is.
In 1963 was Crouwel één van de oprichters van het multidisciplinaire ontwerpbureau Total Design, dat de huisstijl van vele grote Nederlandse bedrijven ontwierp Daarnaast maakte hij talrijke postzegels voor de PTT en een controversieel ontwerp voor het telefoonboek waarbij hij alle letters in onderkast zette, dus zonder hoofdletters. Ook ontwierp Crouwel in 1967 speciaal voor een computergestuurde zetmachine een radicaal lettertype: New Alphabet. Het New Alphabet lijkt bijna buitenaards: de tekens bestaan alleen maar uit verticale en horizontale lijnen. Denise laat aan de hand van verschillende affiches zien hoe Crouwel speelde met het grid en probeerde bij elke tentoonstelling het karakter van de kunstenaar weer te geven.
Na deze twee inspirerende rondleidingen praten we onder het genot van een drankje nog na in het stedelijk cafe. Ook nam een aantal bezoekers nog de gelegenheid de andere tentoonstellingen van het Stedelijk te bekijken, dat vrijdagavond tot 22.00 uur open is.
